สมุนไพรโคโรค

โคโรค

โคโรค ชื่อสามัญ Ox-gallstone

โค ชื่อวิทยาศาสตร์ Bos taurus domesticus Gmelin จัดอยู่ในวงศ์วัวและควาย (BOVIDAE)

สมุนไพรโคโรค มีชื่อท้องถิ่นอื่น ๆ ว่า หนิวหวง (จีนกลาง) เป็นต้น

ลักษณะของโคโรค

โคโรค หรือ นิ่วในถุงน้ำดีวัว ซึ่งมักจะเกิดกับวัวที่มีอายุมากกว่า 10 ปี เมื่อเป็นนิ่วในถุงน้ำดี วัวจะมีรูปร่างผอม กินอาหารได้น้อย ดื่มน้ำมาก เดินไม่ค่อยมีแรง ผู้ที่มีความชำนาญจะสังเกตเห็นนิ่วในถุงน้ำดีมีรูปร่างและขนาดที่ต่างกันออกไป ซึ่งเราจะเรียกนิ่วในถุงน้ำดีของวัวนี้ว่า "โคโรค" ซึ่งโคโรคนี้เป็นสิ่งที่มีค่าและมีราคาแพงมาก (แพงกว่าตัววัว) และเนื่องจากโคโรคจากธรรมชาตินั้นมีน้อยและหาได้ยากยิ่ง เพื่อที่จะทดแทนโคโรคจากธรรมชาตินี้ นักวิทยาศาสตร์จึงได้นำเอาน้ำดีจากวัว แพะ และหมู มาทำเป็นโคโรคเทียมแทน ซึ่งเมื่อเปรียบเทียบกับโคโรคธรรมชาติแล้วสรรพคุณก็ต่างกันมาก แต่ก็ยังสามารถใช้แทนกันได้อยู่ โดยใช้ในปริมาณที่มาก และนักวิทยาศาสตร์จีนก็ได้ทดลองวิจัยทำโคโรคในตัววัวได้สำเร็จ โดยใส่สารชนิดหนึ่งเข้าไปในถุงน้ำดีแล้วกระตุ้นให้น้ำดีหลั่งออกมามาก และจับบนผิวของสารที่เข้าไปนั้น หลังจากนั้น 1 ปีผ่านไปจึงค่อยผ่าเอานิ่วนั้นออกมา

โคโรค คือ หินนิ่วของสัตว์วัตถุ ซึ่งได้มาจากก้อนนิ่วที่เกิดอยู่ในถุงน้ำดีหรือตับของวัวหรือกระบือ บางครั้งวัวที่เป็นโรคไอก็จะมีเม็ดโคโรคนี้หลุดออกมา โดยเม็ดโคโรคนี้จะมีลักษณะรูปร่างที่ไม่แน่นอน มีทั้งรูปกลม รูปเหลี่ยม และรูปสี่เหลี่ยม แต่จะมีขนาดเล็ก มีขนาดเฉลี่ยของเส้นผ่านศูนย์กลางประมาณ 1-3 เซนติเมตร ผิวเป็นสีเหลืองหรือสีเหลืองเข้ม ผิวหยาบมีรอยย่น บางส่วนจะมันเงา เกลี้ยง เนื้อกรอบแตกง่าย ถ้าตัดตามขวางจะพบว่าเนื้อในเป็นสีน้ำตาลเหลืองและเป็นชั้น ๆ เรียงกัน

สรรพคุณของโคโรค

ใช้เป็นยาบำรุงกำลัง
หินนิ่วหรือโคโรคมีรสขมชุ่ม เป็นยาเย็น ออกฤทธิ์ต่อหัวใจและตับ ใช้เป็นยาสงบจิต แก้อาการตกใจง่าย
ใช้เป็นยาขับพิษร้อนถอนพิษไข้ แก้ไข้สูง ตัวร้อน ไข้หมดสติ และมีอาการเพ้อหรือพูดจาเพ้อเจ้อ ล้มบ้าหมู เด็กไข้สูงและมีอาการชัก หรือไข้ชักในเด็ก
ใช้เป็นยาหยอดตารักษาตาเจ็บ ตาฟาง ตาแฉะ
ใช้เป็นยาขับเสมหะ รักษาน้ำลายและเสมหะเหนียว แก้น้ำลายเหนียวติดลำคอ และใช้กินเป็นยารักษาเสมหะแห้ง
ใช้เป็นยาแก้คออักเสบ แก้คอบวม คอเจ็บ รักษาลิ้นแสบปากเป็นแผล
ใช้เป็นยาแก้ตับอักเสบ ดีซ่าน
ใช้รักษาฝีภายในและภายนอก
ใช้รักษาอาการบวมตามอวัยวะต่าง ๆ ของร่างกาย และมีการเปลี่ยนที่ไปมา (โรคนี้เกิดขึ้นภายหลังจากที่เกิดเป็นไข้หวัดใหญ่เรื้อรัง)
ตำรับยาแก้ไข้ตัวร้อน และมีอาการเพ้อ ระบุให้ใช้โคโรค 0.75 กรัม, ชาดจอแส 5 กรัม , อุกกิม 6 กรัม, อึ้งงิ้ม 10 กรัม, กีกี้ 10 กรัม และอึ้งเน้ย 15 กรัม นำมาบดให้เป็นผงทำเป็นยาลูกกลอนขนาดเม็ดละ 15 กรัม ใช้รับประทานครั้งละ 1 เม็ด วันละ 2-3 ครั้ง
ตำรับยาขับเสมหะ แก้น้ำลายเหนียว ลมชักในเด็ก ระบุให้ใช้โคโรค 0.35 กรัม, ชาดจอแส 0.2 กรัม, ยาแปะคังวู้ 0.5 กรัม นำมาบดให้เป็นผงชงกับน้ำรับประทาน
ตำรับยาแก้เจ็บคอ ลิ้นเป็นแผล ระบุให้ใช้โคโรค, ดินประสิว, ชะเอม, กีจี้, เซ็งมั๊ว อย่างละเท่ากัน นำมาบดให้เป็นผง ใช้เป็นยาเป่าคอหรือใช้เป็นยาป้ายลิ้น
ขนาดและวิธีใช้ : ให้ใช้ครั้งละ 0.2-0.4 กรัม นำมาบดให้เป็นผงชงรับประทาน หรือใช้เข้ากับตำรายาผงทำเป็นยาลูกกลอนรับประทาน ส่วนการนำมาใช้ภายนอกให้ใช้ผงที่บดได้นำมาทาหรือโรยแผล

ข้อควรระวัง : สตรีมีครรภ์และผู้ที่มีอาการกระเพาะอาหารม้ามเย็นพร่อง คือ มีอาการท้องอืดแน่น อาหารไม่ย่อย มีแก๊สในกระเพาะอาหารมาก รู้สึกเย็นท้อง หรือผู้ที่ไม่มีอาการร้อน เช่น เจ็บคอ คอแห้ง ห้ามรับประทานสมุนไพรชนิดนี้

ขอบคุณแหล่งที่มา https://medthai.com